Gorąco? Czujesz jak pot spływa po Twoim ciele? Do tego jesteś spragniony i zjadłbyś coś orzeźwiającego?
To co jemy i pijemy w upalne dni, ma ogromne znaczenie dla naszego samopoczucia. Dobrze skomponowana dieta jest najlepszym sposobem na przetrwanie gorącego lata.
Jak należy się odżywiać o tej porze roku?
1) Warto zadbać, by w naszej diecie znalazły się produkty o charakterze ochładzającym i orzeźwiającym, takie jak świeże warzywa i owoce, kiełki, zboża (jęczmień, pszenica, orkisz) czy sfermentowana soja (tofu, tempeh).
Produkty mleczne, jak jogurt naturalny, kefir i maślanka lepiej spożywać sporadycznie ze względu ich wychładzającą naturę, a także możliwość uczulania.
2) W wyjątkowo gorące dni najlepiej ochłodzą nas:
jabłka, arbuzy, cytryny, kiwi, truskawki, porzeczki, sałaty, ogórki, pomidory, kiełki, tofu
3) Ważny jest jednak umiar w spożywaniu produktów ochładzających (nawet latem), ponieważ:
- nadużywanie ich powoduje wychłodzenie i osłabienie układu trawiennego oraz odpornościowego
- wiele osób źle trawi spożywane na surowo warzywa i owoce, co może się objawiać m.in. rozluźnionym stolcem, wzdęciami
- nadmierne spożywanie produktów mlecznych może powodować wilgoć i śluz w naszym organizmie (jest to przyczyna infekcji, osłabienia funkcji trawiennych i nadwagi).
4) Latem, tak jak w innych porach roku, należy spożywać gotowane potrawy. Różnica polega w sposobie ich przygotowania.
W letniej kuchni wskazane jest:
- krótkie gotowanie,
- gotowanie na parze,
- blanszowanie
- i krótkie obsmażanie.
Takie techniki gotowania powodują, iż potrawa jest lekka, łatwostrawna i równoważy chłodzące działanie produktów. Dodatek ostrych przypraw ma podobne działanie, dlatego też małe ilości m.in. pieprzu, czosnku, bazylii, świeżego imbiru, kardamonu czy goździków są wskazane.
Ciepłe potrawy i napoje oraz ostre przyprawy wywołują poty, co powoduje, że nasz organizm się ochładza.
5) Podstawowe składniki letniej diety to duże ilości warzyw w połączeniu z wysokiej jakości olejami, orzechami, nasionami, zbożami, świeżymi ziołami i przyprawami, a także świeże owoce.
Menu powinno być kolorowe, lekkie i urozmaicone. Wspaniale się sprawdzą takie potrawy, jak:
-
zupy: warzywne, zupy-krem, owocowe i chłodniki
-
sałatki, surówki
-
duszone warzywa
-
kilkudniowe kiszonki (tzw. pikle)
-
gotowane zboża: jęczmień, żyto, pszenica, orkisz, kukurydza, ryż
-
świeże i duszone owoce
Propozycje letnich potraw:
Zupa fasolowa z cukinią, wegetariańska
Zupa krem z kukurydzy i awocado
Sałatka z selerów z brokułem
Sałatka z marchewki i rodzynek
Sałatka z selerem i ryżem
Cebule zapiekane z kuskusem i wędzonym łososiem
Sałatka z jęczmieniem
Pieczone jabłka
Przepis na pikle:
Dowolne warzywa np. rzodkiewka, kalafior, marchewka umyć i pokroić, przełożyć do słoików i zalać słoną wodą. Odstawić na 2-3 dni i nakryć ściereczką. Gdy warzywa podkisną, zakręcić słoiczki i przechowywać w lodówce.
6) Latem spożycie ciężkich potraw jak mięso, ryby i jajka nam nie służy. Białko można dostarczyć w postaci roślin strączkowych, zielonych warzyw, nasion, orzechów i zbóż.
7) Należy ograniczyć do minimum bardzo zimne produkty, jak: lody i zimne napoje. Spożywanie ich w upalne dni to terapia szokowa dla naszego układu pokarmowego, powodująca gwałtowne ochłodzenie żołądka i śledziony, a tym samym osłabienie funkcji trawiennych tych organów.
8) Wskazane są tylko ciepłe i chłodne napoje, starajmy się unikać lodowatych i zimnych.
Warto zmiejszyć ilość wypijanych filiżanek kawy, zrezygnować z soków owocowych z dużą ilością cukru i napojów gazowanych, a pić więcej wody i napojów orzeźwiających, takich jak:
Wersja I
1/2 szkl. miodu
1 szkl. soku z cytryny
|
Miód wymieszać z sokiem z cytryny. Mieszankę można wstawić do lodówki i robić z niej lemoniadę, dodając ¾ szkl. wody mineralnej do 1/4 szkl. mieszanki.
|
Wersja II
3 łyżki cukru trzcinowego nierafinowanego
2 plasterki świeżego imbiru
kilka plasterków cytryny
listki świeżej mięty/melisy
|
Do 1 litra wrzątku dodać wszystkie składniki i wymieszać.
|
1/4 szkl. świeżej mięty lub 2 łyżki mięty suszonej
¾ szkl. wrzątku
sok z 1/2 cytryny
1 szkl. wody mineralnej
miód do smaku
|
Miętę zalać wrzątkiem i zostawić pod przykryciem na 10 minut. Do przestudzonego naparu dodać cytrynę, wodę mineralną i miód.
|
- Napój jabłkowy
- Herbatki z rumianku, mięty i szałwii
- Zielona herbata
- Herbaty owocowe
- Koktajl z siemienia i jabłek
1/2 szkl. zmielonego siemienia lnianego (najlepsze świeżo zmielone)
banan
2 jabłka
4 szkl. soku jabłkowego (bez cukru) |
Wszystkie składniki zmiksować. Napój wypić świeży, zaraz po przygotowaniu.
|
- Napój izotoniczny - szczególnie polecany sportowcom, a także wszystkim - w czasie upałów.
3-4 łyżki cukru trzcinowego nierafinowanego
2- 3 plasterki plasterki cytryny lub limonki
szczypta czarnego pieprzu
szczypta soli himalajskiej (skalnej)
listki świeżej mięty/melisy (opcjonalnie)
|
Do 2 litrów wrzątku dodać wszystkie składniki i wymieszać.
|
- Kompoty -warto powrócić do tego dziś zapomnianego napoju, który wspaniale nawilża, a dodając odpowiednie przyprawy może mieć różne działanie termiczne w zależności od potrzeb naszego organizmu.
Kompot jabłkowo-daktylowy
2 litry wody
4 jabłka
garść suszonych daktyli
½ łyżeczki cynamonu
|
Do wrzącej wody wrzucić pokrojone daktyle i cynamon, gotować na małym ogniu ok. 20 minut. Dodać pokrojone w kostkę jabłka i gotować do miękkości. Dzięki daktylom kompot nie wymaga dodatku cukru.
|
Kompot ze śliwek
1 litr wody
50 dag śliwek
goździki
miód
|
Do wrzącej wody dodać umyte i wypestkowane śliwki, kilka goździków, gotować ok. 10-15 minut. Przestudzony kompot dosłodzić miodem.
|
Kompot truskawkowo-czereśniowy
1,5-2 litry wody 30 dag truskawek odszypułkowanych i wymytych
30 dag czereśni wymyte i wypestkowane
kawałek świeżego imbiru
cukier trzcinowy nierafinowany
|
Do wrzącej wody wrzucić przygotowane truskawki i wypestkowane czereśnie, kawałek imbiru, gotować na małym ogniu ok. 15 minut. Na koniec dosłodzić cukrem trzcinowym według uznania.
|
- Źródła
Preeti Agrawal, “Zdrowa dieta, czyli co jeść w czasie ciąży i przed porodem”, 2011
Barbara Temelie, Beatrice Trebuth “Gotowanie według Pięciu Przemian”, 2007
Bożena Żak-Cyran,”Kuchnia zdrowia i młodości”, 2006
http://5przemian.pl
Autorka: Anna Ptak